ĐBP - Trong 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí nông thôn mới (NTM), việc nâng cao thu nhập cho người dân là tiêu chí được các ngành chức năng, chính quyền địa phương xác định là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt. Thực tiễn xây dựng NTM ở tỉnh ta thời gian qua đã khẳng định, sản xuất nông nghiệp theo hình thức cá thể của người nông dân, bên cạnh những hiệu quả thiết thực góp phần quan trọng vào công tác xóa đói giảm nghèo, cũng bộc lộ những nhược điểm trước nền kinh tế thị trường bởi hiệu quả kinh tế và tính cạnh tranh còn thấp. Trong khi đó, kinh tế tập thể (KTTT) nếu phát triển đúng hướng sẽ là một yếu tố và động lực cơ bản để đổi mới tư duy, nâng cao trình độ sản xuất trên mọi phương diện, mang lại hiệu quả kinh tế cao trong nông nghiệp, nông thôn, tạo nền tảng thúc đẩy quá trình xây dựng NTM.
Xác định rõ tầm quan trọng của KTTT, thời gian qua, việc tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả KTTT luôn nhận được sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, sự phối kết hợp của các ngành chức năng. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 268 hợp tác xã (HTX) với tổng số 10.343 thành viên và 9.636 lao động; tổng số vốn điều lệ 662,4 tỷ đồng. Tổng doanh thu các HTX hơn 336,3 tỷ đồng; đóng góp vào GRDP tỉnh đạt 0,55%. KTTT mà nòng cốt là HTX, là những cơ sở kinh tế do các thành viên tự nguyện góp vốn, tài sản, tư liệu sản xuất cùng sản xuất, kinh doanh; quản lý theo nguyên tắc dân chủ, bình đẳng; phân phối theo vốn góp, lao động hoặc theo mức độ tham gia dịch vụ. Cùng với việc lấy lợi ích kinh tế làm mục tiêu chính, KTTT còn mang tính liên kết, bổ trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên xóa đói, giảm nghèo, tiến tới làm giàu cho các thành viên, phát triển cộng đồng. Trên địa bàn tỉnh đã có một số mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm, hàng hóa chủ lực của tỉnh, đó là: Gạo, dứa, rau củ quả, miến dong, cá tầm, gia súc, gia cầm. Ngoài HTX, tỉnh ta hiện có 403 tổ hợp tác (THT) nông nghiệp với 2.738 thành viên. Các THT hoạt động ở các lĩnh vực như: Khuyến nông, dùng nước, khai thác thủy sản...
Tại mỗi địa phương, các HTX, THT hoạt động hiệu quả có vai trò rất quan trọng trong xây dựng NTM. Trong 19 tiêu chí xây dựng NTM thì HTX, THT đã tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp đến 9 tiêu chí, như: Hình thức tổ chức sản xuất, thu nhập, hộ nghèo, giao thông, thủy lợi, thương mại, cơ cấu lao động, môi trường, an ninh, trật tự xã hội.
Vai trò của KTTT trong xây dựng NTM đã được khẳng định, tuy nhiên đánh giá của cơ quan chuyên môn thì tình hình phát triển của KTTT trên địa bàn tỉnh vẫn gặp không ít khó khăn, trở ngại. Do phương thức sản xuất nhỏ lẻ nên khi tham gia vào HTX, đa số người dân chưa thực sự mạnh dạn trong việc đầu tư, góp vốn, huy động nguồn lực để phát triển KTTT. Chưa kể, hầu hết các HTX đều rất khó khăn về vốn hoạt động, chưa tiếp cận được nhiều với các tổ chức tín dụng, thiếu thông tin tư vấn về chính sách tín dụng và không có tài sản thế chấp; phần lớn các HTX không có trụ sở, nhà xưởng sản xuất ổn định; không có đất thuê lâu dài... dẫn tới các HTX chưa thể yên tâm đầu tư đổi mới công nghệ, hiệu quả sản xuất chưa cao.
Để KTTT phát triển nhanh và bền vững trong những năm tới, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM, cấp ủy đảng, chính quyền các cấp cần sát sao lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt các chủ trương, chính sách có liên quan. Bên cạnh đó, tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về bản chất, vai trò của KTTT. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kinh nghiệm quản lý và tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh; có cơ chế chính sách phù hợp đối với đội ngũ cán bộ HTX để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Đồng thời tháo gỡ các khó khăn về cơ chế, chính sách liên quan đến HTX, như: Giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho HTX, khuyến khích và hỗ trợ các HTX phát triển dịch vụ tín dụng nội bộ, hỗ trợ HTX vay vốn, hướng dẫn thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội cho thành viên HTX...